انواع دوزبانگی در جهان

انواع دوزبانگی در جهان

در جهان بیش از نیمی از جمعیت دوزبانه یا چندزبانه هستند و همه­ی این افراد از روش‌های متنوع و متفاوتی استفاده می‌کنند. برای اینکه بتوانیم آگاهانه در مسیر دو زبانگی قدم برداریم، باید ابتدا بدانیم در جهان چرا اتفاق می‌افتد، افراد چطور دوزبانه می‌شوند، چه استانداردهایی را رعایت می‌کنند، جایگاه روش پیله تا پرواز در کجاست و الگو گرفته از چه متدهایی است. در این کتاب انواع روش‌های دوزبانگی در جهان به‌ اختصار توضیح داده می‌شود و می‌توانید با الگو گرفتن از آن، روش مناسب و کاربردی را برای فرزندتان انتخاب کنید.

روش اول

سبک One person one language

روش یک زبان یک شخص

در این روش از همان بدو تولد اگر والدین دوست دارند کودکشان به زبان دوم هم صحبت کند، باید برنامۀ منظم و متداولی داشته باشند . به طور مثال مادر، با کودک زبان مادری فارسی و پدر ، با فرزند خود زبان دوم یا انگلیسی را صحبت کند. به عنوان نمونه علی کودک 3 ساله‌ای است و پدرش به زبان فارسی مسلط است و زبان مادری پدرش فارسی است. پدر و مادر در ایران زندگی می‌کنند و تصمیم می‌گیرند که فرزند خود را دوزبانه کنند. پدر علی از همان بدو تولد با فرزندش فارسی صحبت می‌کند و مادر همیشه به عربی صحبت می‌کند. ازآنجایی‌که علی در محیط فارسی ‌زبان قرار گرفته است، مادر بدون هیچ نگرانی هر روز با فرزندش عربی صحبت می‌کرد و نتیجه این شد که علی بعد از اینکه به سن مدرسه رسید، پدر و مادر بدون هیچ دغدغه‌ای او را به مدرسه فرستادند. علی در این سن به‌راحتی هر دو زبان فارسی و عربی را صحبت می‌کند، در مدرسه به‌راحتی یاد می‌گیرد و جزو شاگردان خوب مدرسه است، چون پدر و مادر علی از ابتدا با آگاهی و روشی صحیح و اصولی علی را دوزبانه کردند. نه‌تنها کودک هیچ آسیبی ندید، بلکه از لحاظ ارتباطی و تحصیلی در جایگاه بالایی قرار دارد.

روش دوم

Minority language at home

زبان اقلیت در خانواده

برای مثال خانواده‌ای ایرانی تصمیم می‌گیرد در شهری دیگر از کشورهای جهان زندگی کنند، مثلاً با فرزند سه­سالۀ خود به ایتالیا می‌روند و مقیم آنجا می‌شوند. این کودک سه‌ساله فارسی را خوب صحبت می‌کند و خانواده خیلی نگران هستند که کودکشان آیا در شهر غربت با مردم آنجا و زبان آن‌ها ارتباط می‌گیرد یا نه. به همین منظور به­محض انجام امور اقامتی و سکونت ، فرزند خود را در مهدکودک ایتالیایی زبان ثبت‌نام می‌کنند تا با زبان آنجا اخت بگیرد.

به نظر شما چقدر زمان می‌برد تا این کودک با محیط جدید خو بگیرد؟

آیا کار راحتی است؟

صد درصد برای این دختربچۀ کوچک از لحاظ عاطفی و احساسات در چند ماه اول حالت شک به وجود می‌آید و نیازمند زمان است که این مشکل حل شود. والدین باید در این امر صبوری کنند و بچه را تحت ‌فشار خود قرار ندهند. ممکن است بین 6 ماه تا یک سال طول بکشد که کودک متوجه شود دوستانش و مربی چه می‌گوید و بتواند با جملاتی کوتاه با آن‌ها ارتباط بگیرد، ولی بالاخره زبان دوم را به‌راحتی فرامی‌گیرد، چون در محیط غنی قرار داده شده است.

این مثال به این علت آورده شد که یادآوری کنیم اگر این والدین در خانه با کودک خود فارسی صحبت کنند و زبان فارسی ادامه‌دار باشد، روش دوزبانگی با اقلیت جمعیت در منزل صورت گرفته است.

روش سوم

Two parents two languages

پدر و مادر دو زبان را با کودک صحبت می‌کنند

در این روش والدین هر دو به دو زبان مسلط هستند و می‌توانند به دو زبان صحبت کنند. از همان بدو تولد تصمیم می‌گیرند هر دو زبان را با کودک خود صحبت کنند. کودک از ابتدای تولد در معرض هر دو زبان قرار می‌گیرد و بدون هیچ مشکلی هر دو زبان را فرا می‌گیرد.

برای مثال پدر و مادری که هر دو به زبان انگلیسی و اسپانیایی مسلط هستند، حال چه زبان انگلیسی ‌زبان مادری هر دو باشد، چه زبان مادری پدر و زبان خارجی مادر باشد، فرقی نمی‌کند.

به یاد داشته باشیم ما وقتی زبان می‌آموزیم به این طریق است:

یک زبان به‌عنوان زبان خارجی English as a forign language

یا به‌ عنوان زبان دوم English as a second language.

حال در این روش فرقی نمی‌کند زبان انگلیسی به چه عنوان باشد.

روش چهارم

Time and place

زمان و مکان

در این روش که از نام آن نیز پیداست، یعنی اینکه در زمان و مکان خاصی به‌صورت مرتب و منظم با کودک خود به زبان دوم صحبت کنیم.

مثلاً والدین قرار می‌گذارند که فقط در روزهایی خاص مثلاً شنبه، دوشنبه و چهارشنبه با فرزند خود کاملاً به انگلیسی صحبت کنند. یا اینکه والدین تصمیم می‌گیرند در مکان خاصی، مثلاً در خانه یک اتاق را فقط مختص انگلیسی صحبت­کردن می‌گذارند.

پایبندی به این روش باعث می‌شود که تفکیک زبانی بهتر و منظم‌تر در ذهن کودک شکل بگیرد.

نویسنده: نسیم ابریشمی